Zwangerschapsvergiftiging en trauma door magnesiumsulfaat

De laatste fase van pre-eclampsie, eclampsie of het HELLP-syndroom wordt door veel vrouwen omschreven als traumatisch. Daar zijn twee aanwijsbare redenen voor:

1. Artsen raken bezorgd, de bevalling of (spoed)keizersnede komt in razend tempo dichterbij. In veel gevallen komt dit onverwacht en beval je voordat je 40 weken zwanger bent. Jij voelt de bezorgdheid maar kan de ernst van de situatie niet helemaal inschatten. Daarvoor gaat het allemaal net even te snel.
2. Het toedienen van magnesiumsulfaat.

In dit artikel laten we trauma na een plotselinge bevalling even buiten beschouwing en duiken we dieper in de effecten van magnesiumsulfaat.

Waarom magnesiumsulfaat?

Magnesiumsulfaat wordt in de laatste fase van pre-eclampsie, eclampsie of het HELLP-syndroom toegediend en is er vooral voor jou. Magnesium is er in pilvorm maar in de meeste gevallen krijg je een hoge dosering via een infuus. Er wordt gestart met een flinke dosis, een zogenaamde bolus, daarna wordt magnesiumsulfaat in kleinere hoeveelheden gedurende 24 uur toegediend. Het is o.a. bedoeld om jouw hersenen te beschermen in het geval je wegzakt of last krijgt van insulten als gevolg van pre-eclampsie, eclampsie of HELLP.

Artsen houden je deze 24 uur nauwlettend in de gaten. Ze controleren je ademhaling, kniepeesreflexen, je cognitieve responsen, bloeddruk en urine. Mochten ze iets verdachts zien, bijvoorbeeld een vermindering van je ademhalingsfrequentie, dan wordt het toedienen gestaakt.

De bijverschijnselen van magnesium

Na het toedienen van de bolus ervaren veel vrouwen direct een warme of hete golf die je lijkt te overspoelen. Anderen hebben het over een gevoel alsof je uit elkaar spat. Vrouwen voelen tintelingen in hun ledematen of worden misselijk met overgeven tot gevolg. Deze symptomen zijn van korte duur.

Na enkele uren volgt een algeheel gevoel van versuftheid. Vrouwen vertellen dat zij van de wereld zijn en zich verdoofd of stoned voelen. Geen van deze vrouwen ervaren magnesium als een prettige versuftheid. Ze beschrijven het als de controle verliezen, vlakke emoties, wegzakken en/of er even niet zijn en dat terwijl je je in een heftige situatie bevindt. Magnesium kan tijdelijk leiden tot spierzwakte en verminderde of zelfs het verlies van spierreflexen

Ik was even een frisse neus halen. Ik kwam terug en schrok me wild. Nog geen 10 minuten geleden was mijn vriendin enigszins bij de les en nu, nu leek ze te zijn weggezakt. Ik ben naar de verpleegkundigen gesprint. Het magnesium infuus werd verwijderd en nog geen uur later lag er een spoed geboorteplan op tafel.

Trauma na magnesiumsulfaat

Waarom ervaren veel vrouwen een trauma na afloop? Op het moment dat je magnesiumsulfaat krijgt toegediend, begint de eindsprint. Er is nog maar weinig tijd om je precies te vertellen wat er gaande is, verpleegkundigen willen je niet onnodig ongerust maken of je bent zo ziek dat je uitleg niet meer opslaat of begrijpt. Daarna volgt een periode van versuftheid. Eenmaal bij je positieven na de bevalling, merk je dat je een stukje van het geboorteverhaal mist en in sommige gevallen mis je zelfs de eerste uren of dag na de geboorte.

In mijn praktijk spreek ik vrouwen als ze zijn bevallen. Soms enkele maanden na de bevalling, soms pas jaren later. De angst rondom de ziekte, de hectiek als het lijf plotseling tegen je in protest gaat en de laatste loodjes met magnesium wegen zwaar.

Veel vrouwen beseffen niet hoe heftig het ziektebeeld is van deze drie zwangerschapscomplicaties, die in de volksmond ook wel zwangerschapsvergiftiging worden genoemd. Dat magnesium kan worden toegediend of wat de gevolgen daarvan zijn komt vaak als een verrassing. Maanden later valt het kwartje: “ik was heel ziek en het had heel anders kunnen aflopen”. Soms blijft het daarbij, maar voor veel vrouwen is met dit besef een trauma geboren. Met een goede therapeut of verloskundige met de juiste kennis werk je samen aan het bestrijden van verdriet of angsten.

Wie lopen meer risico op een trauma?

• Vrouwen die graag de controle houden over de situatie zijn kwetsbaarder voor trauma achteraf.
• Vrouwen die na een gezonde zwangerschap ineens worden verrast met (ernstig) pre-eclampsie, eclampsie of het HELLP-syndroom. Dit einde van een bijzondere tijd lijkt in de verste verte niet op hun gedroomde bevalling.
• Vrouwen die zich al snel schuldig voelen. Als je je later realiseert dat jij en je baby risico liepen, kun je je achteraf schuldig voelen.

Trauma voorkomen

Kun je trauma voorkomen als je van te voren weet wat je te wachten staat? Deels wel. Als je weet wat je kan overkomen, hoe je je kunt voelen en wanneer de situatie gevaarlijk wordt, weet je in elk geval tot het punt dat magnesium wordt toegediend wat er gaande is. Ook kun je het schuldgevoel wegwuiven. Je wist immers hoe ziek je was en handelde door informatie in te winnen en te vertrouwen op de gynaecoloog. Hoe je vervolgens op magnesium zelf reageert weet niemand. Dat kan mee- of tegenvallen. Maar ook daar heb je, na het lezen van dit artikel, een idee bij.

Tot slot raden we aan vrienden en familie in te lichten over wat er gaande is. Zij kennen de ernst en gevolgen van de situatie niet en kunnen eventueel trauma na de bevalling wegwuiven als kraamtranen. Dit maakt eenzaam en wellicht remt het jou om professionele hulp in te schakelen.

Tip

Lig je nu in het ziekenhuis of ken je iemand met de diagnose pre-eclampsie, eclampsie of HELLP? Schrijven helpt tegen geheugenverlies. Beschrijf je situatie, hoe je je voelt en wat er met jou en de baby gebeurt. Misschien kan iemand in je omgeving helpen door op te schrijven wat zij zien en horen. Hoe ervaren zij de laatste uren van je zwangerschap, de bevalling of de eerste uren na de geboorte? Zo voorkom je een gat in je geheugen.

–

Aan dit artikel werkte mee: Anke Schrage, gediplomeerd therapeut.

Foto: Marcelo Leal via Unsplash

Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?