Waarom is spanning de perfecte voedingsbodem voor ruzie met je partner?

Een vruchtbaarheidstraject, medische zwangerschap, je baby in de couveuse of het verlies van een kind, het zijn allemaal voorbeelden van emotionele en stressvolle situaties. Gek genoeg ligt ruzie met je partner in zo’n situatie op de loer. Want bij je partner ben je veilig. En als je je veilig voelt, dan kun je ontladen. Maar als de ruzie voorbij is, komt ook de spijt. Jullie zouden een team zijn en samen door deze periode heen knokken, toch? Waarom had je dan zojuist nog ruzie met je lief?

Spanning is de perfecte voedingsbodem voor ruzie

Waarom hebben we eigenlijk ruzie als we onder druk staan? Ik vroeg het aan Yolanda Castellón, psycholoog en life & loss-coach: “Om te kunnen begrijpen hoe spanning of langer aanhoudende stress de perfecte voedingsbodem is voor ruzie, is het belangrijk om de fysiologie van stress in ons lichaam te snappen.

Bij spanning maakt je lijf adrenaline en cortisol aan. Door deze twee hormonen gaan je hartslag en bloeddruk omhoog. Dit creëert een gevoel van gevaar en daarmee wordt een fight, flight, freeze reactie in gang gezet. Dit is een overlevingsmodus dat nog stamt uit ons verre verleden toen we nog letterlijk op de vlucht moesten voor bijvoorbeeld gevaarlijke dieren.”

Fight, flight of freeze oftewel vechten, vluchten of bevriezen. Je maakt in een stressvolle situatie pijlsnel een keus tussen vechten (ruzie maken), vluchten (zo snel mogelijk van de situatie af willen zijn) of bevriezen (je verdoofd voelen of stoppen met communiceren). Dit is een natuurlijke reactie. Het zit in ons en wordt zo goed als automatisch geactiveerd.

Yolanda: “Je lichaam ziet geen verschil tussen de dreiging van een gevaarlijk dier en een vruchtbaarheidstraject, medische zwangerschap, je baby in de couveuse of verlies van een kind. Je lichaam voelt alleen het gevaar en reageert daar op zoals het dat al eeuwen doet.”

Waarom je ruzie maakt met je partner

Juist in deze situaties gebeurt er van alles in je hoofd: je hebt veel vragen, voelt paniek en er heerst onrust. Hoewel je weet dat je partner met dezelfde gevoelens rondloopt als jij, is hij of zij de pineut. Want je partner staat het dichtst bij en is daarmee ook de meest veilige plek om je emoties te uiten.

Yolanda: “Jullie zijn nu samen als stel, in realtime, een uitdagende, schokkende nieuwe realiteit aan het navigeren. Jullie hadden een heel andere verwachting en het besef dat jullie opeens geen controle meer hebben creëert angst, onzekerheid en het gevoel dat je wereld op zijn kop staat.

In deze toestand is het moeilijk om op een toegankelijke, liefdevolle en betrokken manier met je partner te praten. Dus op het moment dat je je partner vraagt: ‘hoe moet het nu verder?’ en het antwoord daarop uitblijft, is het hek van de dam. Een weloverwogen en verbonden reactie zou zijn: ‘natuurlijk weet je het juiste antwoord niet, we zitten met dezelfde vragen. Laten we het samen nog eens uitzoeken’. Maar dat is niet wat je zegt. In plaats daarvan haal je uit: ‘waarom moet ik ook altijd alles zelf uitzoeken!’  Jullie ruzie is een feit.”

Hoe doorbreek je de ruzie in het heetst van de strijd?

Het kost moeite om een ruzie te doorbreken maar het kan wel. Yolanda geeft drie tips:

• Erken de uitdagende situatie
  Op het moment dat je je realiseert wat jullie aan het doen zijn, haal je een aantal keer heel diep adem. Diepe ademhalingen helpen het zenuwstelsel te kalmeren waardoor je uit de fight, flight, freeze reactie komt.
• Plan een moment om samen te praten
  Gun jezelf en je partner wat tijd en ruimte om tot jezelf te komen en prik een tijdstip waarop je verder praat. Dit moet een gesprek zijn, niet een discussie. Probeer tijdens het gesprek elkaar eerst te begrijpen. Deel je angsten, je gevoelens, je verwachtingen. Stel vragen en luister aandachtig. Spreek af wat het beste is voor beiden. Probeer geen beloftes te maken die je niet kunt nakomen.
• Creëer een moment van intimiteit 
  Geef elkaar een knuffel. Herinner elkaar dat jullie hierin samen zijn. Laat je partner weten dat het ok is om anders met de situatie om te gaan dan jij. Wees er (weer) voor elkaar of geef elkaar even de ruimte. Accepteer een verontschuldiging.

Je doel in deze situatie is om elkaars reacties te valideren, elkaar beter te begrijpen en samen af te spreken wat het beste is voor jullie beiden. Dit alles vanuit een bewuste, betrokken, verbonden en liefdevolle houding.

Ik voel me schuldig na de ruzie

Als de ruzie is overgewaaid komt vaak de spijt. Want wat voel je je rot als je degene aanvalt die hetzelfde doormaakt als jij. Dit verdiende je partner niet. Assertief zijn en je excuses aanbieden is vaak het slimste om te doen. Yolanda: “The sooner, the better. Het is verstandig om dit op het moment te doen dat je controle hebt over je emoties en zo snel mogelijk als je je beseft oneerlijk te zijn geweest richting je partner. Zo minimaliseer je de impact van je ongepaste actie.”

Zo kun je zinvol en doeltreffend je excuses aanbieden:

• Zeg dat het je spijt.
• Beschrijf hoe het mis is gegaan, wees zo specifiek mogelijk over wat je spijt.
• Erken je gevoelens en je onderliggende gedachten.
• Erken hoe je partner wordt beïnvloed door jouw reactie.
• Neem verantwoordelijkheid voor je gedrag.
• Excuseer je nog een keer en als dat kan leg uit hoe je je gedrag gaat verbeteren.
• Heb geen verwachtingen. Als je eerlijk bent, heb je kans dat je partner positief reageert. Accepteer als dat niet zo is, soms kost het even tijd.

In de meeste gevallen kom je er samen uit

Vergeet niet, jullie zitten niet alleen in een situatie die moeilijk is, het is ook een situatie die jullie verbindt. Niets is meer verbindend dan een kinderwens of het ouderschap.

Yolanda: “Als je denkt dat je relatie het niet zal overleven dan kan ik je vertellen: je bent niet de enige. Dit is gebruikelijk en wordt op de één of andere manier bijna verwacht in tijden van extreme onrust. Als ik in mijn praktijk zie dat twee partners uit elkaar gaan in een situatie als deze, dan zat er meestal al iets scheef voordat deze situatie zich voordeed. Als jullie relatie gezond was, dan is de kans groot dat jullie er samen gewoon uitkomen. Soms zelfs sterker dan ooit tevoren.”

—

Aan dit artikel werkte mee: Yolanda Castellón, psycholoog en life & loss-coach. In haar eigen praktijk helpt zij ouders na het verlies van hun baby voor, tijdens of kort na de geboorte.

Foto: Anders dan verwacht

Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?