Tweelingzwangerschap en het Tweeling Transfusie Syndroom (TTS)
Dat een tweelingzwangerschap risico’s met zich meebrengt, leer je zodra de verloskundigenpraktijk twee hartjes heeft gevonden tijdens een vroege echo. Zo mag je niet thuis bevallen en is de kans groot dat je baby’s straks te vroeg geboren zullen worden. Ook zijn er risico’s voor de moeder, denk aan een verhoogde kans op pre-eclampsie. In de meeste gevallen word je nog voordat je 13 weken zwanger bent doorverwezen naar het ziekenhuis waar je de rest van de zwangerschap onder controle blijft.
In het ziekenhuis wordt je om de twee of vier weken ontvangen voor een controle van beide baby’s. Tijdens deze consulten wordt er tijd ingepland om te praten over de geboorte, vroeggeboorte en de ontwikkeling van beide baby’s in de baarmoeder.
Tweelingzwangerschap met een gedeelde placenta
Is er naast monitoring niets dat artsen kunnen doen om de risico’s te verkleinen? “Dat ligt helemaal aan de situatie” legt Simone Goossens, gynaecoloog in het Maxima MC in Eindhoven uit. “Stel de baby’s delen een placenta, dan is er een verhoogd risico op het Tweeling Transfusie Syndroom (TTS). Als het zich voordoet, dan zien we dit meestal ontstaan tussen de 16de en 26ste zwangerschapsweek.”
De rol van de placenta is voor velen wel bekend. Hiermee staat de baby in contact met de moeder en wordt hij of zij voorzien van voedingsstoffen. Omdat er in dit voorbeeld één placenta is die door twee baby’s wordt gedeeld, staan ook beide baby’s met elkaar in verbinding.
Tweeling Transfusie Syndroom
Bij TTS ontstaat er een disbalans in de bloeduitwisseling tussen de twee foetussen: de ene baby krijgt teveel bloed, de ander te weinig. Door het teveel aan bloedvolume moet het hart van de ene baby te hard werken om het bloed rond te kunnen pompen. Ook de nieren worden overbelast. Die moeten een teveel aan bloedvolume – met daarin voedingsstoffen – verwerken. De nieren maken meer urine aan en de baby zal meer gaan plassen. Dit doet iets met de vochtbalans in de vruchtzak. Het vruchtwaterniveau stijgt en de vruchtzak groeit.
Bij de andere baby gebeurt precies het tegenovergestelde. Er is een tekort aan bloedvolume, en er wordt minder geplast. Hier neemt de hoeveelheid vruchtwater dus af en komt de vruchtzak strakker om de baby heen te liggen.
Behandeling TTS
Simone gaat verder: “TTS komt in 10 tot 15 procent van alle eeneiige tweelingzwangerschappen voor. Wij zorgen ervoor dat vrouwen alert zijn op de symptomen van TTS. Je kunt namelijk soms voelen dat het vruchtwaterniveau verandert. We leren vrouwen om goed te letten op hun buik. Groeit deze ineens snel of staat hij strakker? Trek dan direct aan de bel en kom langs voor een echo. Zien wij symptomen van TTS, dan verwijzen we de moeder door naar het Leids Universitair Medisch Centrum waar ze gespecialiseerd zijn in TTS. Via een laser wordt de placenta in tweeën gedeeld en wordt er gezorgd voor een gescheiden bloedtoevoer. Zo wordt de balans weer hersteld. Dit gebeurt regelmatig.
Timing is hierin cruciaal, ben je er niet op tijd bij, dan kan één van de baby’s overlijden. In sommige gevallen redden beide baby’s het niet.”
Laserbehandeling bij Tweeling Transfusie Syndroom
Marjolein was zwanger van een eeneiige tweeling met een gedeelde placenta. Tijdens haar zwangerschap werd TTS vastgesteld en werd zij doorverwezen naar Leiden. Marjolein vertelt: “Tijdens een echo in Leiden is de TTS duidelijk te zien. Er is twijfel of baby B voldoende placenta over zal houden na de ingreep. De kansen worden op tafel gelegd: 65 procent kans dat beiden baby’s het halen. We kiezen toch voor de operatie. Niets doen heeft geen zin. Anderhalf uur later ben ik aan de beurt. Dikke tranen rollen over mijn wangen, ik ben zo bang dat er iets mis zal gaan. Ze gaan een sneetje maken in mijn buik en opereren in de vruchtzak van mijn meisje. Ik krijg geen narcose. Wel krijg ik een roesje via het infuus en een plaatselijke verdoving in mijn buik. Na afloop mag ik nog even niet uit bed. Er is een gaatje gemaakt in mijn vliezen en de kans dat deze zullen breken is nu groter. Ik blijf in bed en houd me rustig. Het is nog even afwachten of beide baby’s kunnen wennen aan de nieuwe bloedtoevoer via de nu gesplitste placenta. Ik voel ze direct na de ingreep al bewegen. Dat ziet er goed uit.”
–
Aan dit artikel werkten mee: Simone Goossens, gynaecoloog in het Máxima MC. In 2017 werd Simone uitgeroepen tot Clinicus van het Jaar in het coschap ‘moeder en kind’ (promotie twin pregnancies: planning the mode of delivery’)
Ook spraken wij met Marjolein, moeder van de tweeling Faye en Linde die bij 27 weken en drie dagen prematuur zijn geboren.
Foto: Unsplash
Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram en ontmoet in de comments andere vrouwen. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?