
15 tips bij risicozwangerschap
De boodschap slaat in als een bom: je zwangerschap is medisch of zelfs risicovol. Er zijn complicaties gevonden bij jou en/of je baby en daardoor moet je nu naar het ziekenhuis voor onderzoeken, extra of uitgebreide controles (GUO) of in het uiterste geval een opname. Ik kan mij goed voorstellen dat je de grip verliest op je zwangerschap en dat je je boos, angstig of lamgeslagen voelt. Dit zijn hele normale reacties op een stressvolle situatie maar ze zijn nu verre van helpend. Je wilt je veel liever veilig voelen. Juist daarom wil ik je een aantal tips geven zodat je je de komende weken of maanden niet alleen voelt maar gesterkt. Hier gaan we, hieronder vind je 15 tips bij risicozwangerschap.
- Je bent doorverwezen en staat aan het begin van vervolgonderzoeken. Vraag om een duidelijk plan van aanpak, wat willen artsen onderzoeken en waarom? Hoe lang duurt het voor je de uitslag hebt en hoe zit het dan met de tijd daarna (dit is voornamelijk belangrijk wanneer je voor de keuze komt te staan om de zwangerschap af te breken of om er achter te komen of er tijd is voor een second opinion).
- Wanneer je in het ziekenhuis bent voor vervolgonderzoek, een (extra) uitgebreide echo of uitslagen, vertel dan eerlijk wat er in je om gaat. Tegenover zit een mens van vlees en bloed en niet je meerdere. Als jij kenbaar kunt maken waar je mee zit, kan hij of zij daarop inspelen en bijvoorbeeld meer tijd nemen om iets uit te leggen. Ook mag je kenbaar maken als je liever eerst wilt luisteren naar het hartje of kijken naar de echo in plaats van een gesprek te voeren over hoe het met je gaat. Daar is waarschijnlijk begrip voor.
- in de meeste gevallen krijg je een foto mee naar huis van de echo, zo niet, vraag er dan om. Grote kans dat deze foto voor jou niet zomaar een kiekje is voor op de koelkast, maar het levende bewijs van je baby die ondanks alles zo zijn of haar best doet in je buik. Je kindje is er.
- Vraag om tussentijdse controles als je je zorgen maakt over je baby of wanneer je nu zwanger bent na eerder verlies. Soms kan het ziekenhuis hierin meegaan, maar vanwege de druk in de zorg kan dat lang niet altijd. Probeer het dan bij een verloskundigenpraktijk. Soms kunnen zij jou mentaal bijstaan en bijvoorbeeld het hartje voor je zoeken. Tegenwoordig kun je ook een eigen doppler aanschaffen zodat je thuis zelf het hartje kunt opzoeken. Hoewel dit heel verleidelijk is, ben ik daar geen voorstander van. En ik ben niet de enige, je leest er hier meer over.
- Bij het plannen van een vervolgafspraak, vraag of er een echo wordt gemaakt of naar het hartje wordt geluisterd. Dit is namelijk niet standaard bij ieder bezoek, het helpt als je weet waar je aan toe bent.
- Yes, een goede controle, een positieve uitslag, een mijlpaal gehaald… bedenk van te voren hoe je goed nieuws viert. Dat hoeft niet altijd maar groots te zijn, een kopje thee met een gevulde koek in het restaurant van het ziekenhuis kan ook al heel fijn zijn.
- Praat over de geboorte met je arts. Wat kun je verwachten, mag je thuis bevallen, denkt de arts aan een vaginale bevalling of keizersnede? Werk samen aan een geboorteplan waarin je rekening houdt met jouw behoeften maar ook dat waar je bang voor bent. Ligt vroeggeboorte op de loer? Zorg dan dat je vooraf al een keer met een neonatologie verpleegkundige praat of vraag om een rondleiding over de afdeling. Het helpt als je weet wat je te wachten staat.
Genoeg over het ziekenhuis, afspraken, onderzoeken en controles. Je zou bijna vergeten dat je zwanger bent van een baby. een kindje dat er al is en waar je nu al aan gehecht bent (ook al probeer je wellicht een beetje afstand te bewaren omdat niets zeker is).
- Hechten, neem de tijd met het kindje in je buik. Aai je buik, praat tegen je baby of zing je lievelingsliedjes. Doe dit ook als je het moeilijk vind. Maak herinneringen van je zwangere buik, maak foto’s, filmpjes van schopjes of laat je buik beschilderen. Ben je creatief? Maak dan iets voor je baby, kunst voor op zijn of haar kamer of maak een dekentje.
- Wees lief voor jezelf, het is al spannend genoeg. Koop die jurk die je zo mooi staat nu je buik groeit, bak een verse cake waar het huis van geurt, haal bloemen in huis, vraag aan je vriendinnen om een beauty middag te houden, ga even in het zonnetje zitten, zeg een afspraak af waar je echt geen zin in hebt (en er ook geen energie van krijgt) … wees af en toe maar ‘egoïstisch’.
- Nog even over dat laatste puntje, iets afzeggen. Ik kan het mij zo goed voorstellen, je wilt babyborrels, kinderverjaardagen en zwangere vrouwen vermijden. Dat is ok. Maar als dit iemand is die je dierbaar is, vertel dan dat je even afstand neemt en waarom. Houdt het bij jezelf, zij mag alles doen en zeggen wat ze wil, zij doet niets verkeerd, de reden dat je afstand neemt ligt bij jou. Jij wordt er verdrietig van. En dat kun je er even niet bij hebben. Je wilt je even op jezelf focussen en komt strakjes weer in de lucht.
- Jouw leven lijkt stil te staan en nog maar om 1 of 2 dingen te draaien. Maar het leven van je familie en vrienden gaat door. Zij kunnen dus ook wel eens ‘vergeten’ te vragen hoe het met je gaat en jij durft er niet altijd over te beginnen: ‘daar kom ik weer met mijn gezeur’. Dit kun je voor zijn. Stem met een paar mensen af om op een vast moment te bellen. Nu kun jij iedere week of om de week je verhaal kwijt en hoeft niemand zich rot te voelen als ze vergeten te vragen hoe het met je is. Het is tevens ook hét moment voor de ander om te vertellen over zijn of haar leven. Wedden dat vrolijke verhalen of anekdotes over collega’s jou even opfleuren?
Tot slot, denk je aan je mindset?
- Als het mag en kan, ga dan wandelen. Beweging goed voor je gezondheid en doet wat voor je mindset. Zo onderbreekt beweging o.a. een lange stroom aan (doem)gedachten. Ondertussen kun je luisteren muziek, een fijne podcast, je belt met je moeder of je geniet van de rust en ruimte in het bos, park of aan zee.
- Angst, paniek, verdriet het kan je letterlijk overspoelen. Bedenk je op een goede dag: wat zou mij helpen als de stress toeneemt? Schrijf het op en hang het met een magneet ergens op waar die boodschap aan jezelf elke dag ziet. Het belangrijkste: houd je aan je eigen advies als het een dag minder gaat.
- Ik durf te wedden dat je hoofd geen seconde stilstaat. Je racet van de ene gedachte naar de anderen. Dus mijn advies: schrijf de gedachten op. Niet om van alles te verwerken, wel om te duiden, ordenen en niet te vergeten. Drie elementen die straks – na de zwangerschap – goed van pas komen bij de verwerking. Schrijf op wat de artsen je vertellen, maak vragenlijsten, vertel jezelf wat je bezighoudt, omschrijf je verdriet maar vergeet niet de hoop en liefde toe te voegen of een grappige anekdote die ineens voor viel. Schrijf een brief aan je ongeboren baby, je partner of de ene vriendin die zo met je meeleeft.
- Als de paniek overheerst, dan is deze mindfulness oefening prettig: noem 5 dingen die je ziet – 4 dingen die je voelt – 3 dingen die je hoort – 2 dingen die je ruikt – 1 ding dat je proeft.
Ik kan mij goed voorstellen dat je je nu onzeker of gespannen voelt tijdens je zwangerschap. Je had je deze periode anders voorgesteld en je wilt je veel liever blij, hoopvol en verbonden voelen. Weet, je hoeft het niet alleen te doen. Schrijf je nu in voor mijn gratis grip op je zwangerschap email counseling. Hier vind je begrip, helpende oefeningen, schrijfopdrachten die je aan het denken zetten en advies. Ik ontmoet je graag in je inbox.
Gaby Dam
—
Foto: Anders dan verwacht
Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?