Mijn baby is te klein, wat te verwachten na doorverwijzing?

Een gewone controle bij je verloskundige loopt anders dan verwacht. Je ongeboren baby lijkt te klein. Wat volgt is een doorverwijzing naar het ziekenhuis, daar ontmoet je bijvoorbeeld dr. Wessel Ganzevoort, gynaecoloog-perinatoloog in het Amsterdam UMC. In dit artikel vertelt hij wat je kunt verwachten als je ongeboren baby te klein is.

Ineens lijkt je baby te klein, hoe kan dat nou? Heeft de verloskundige dat dan al die tijd niet gezien? Wessel: “we hebben geen real time metingen want je ziet je verloskundige om de zoveel tijd. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je baby een poosje zijn of haar eigen groeilijn aanhield en daarna af begon te wijken. En dat duurt dan een tijdje totdat het duidelijk wordt omdat de baby ook echt kleiner dan normaal voor de termijn is geworden. Het is dus altíjd zo dat het opeens duidelijk wordt, terwijl het daarvoor steeds goed leek te gaan. Maar zodra dat opvalt, wordt er eigenlijk altijd doorverwezen.”

Doorverwijzing

In het ziekenhuis wordt je baby opnieuw gemeten. Blijkt hij of zij te klein, dan spreken we van klein voor de zwangerschapsduur. Daarna wordt er gezocht naar een mogelijke oorzaak van dat klein zijn. Is de baby gewoon klein, of is er een onderliggend probleem? Wessel: “Het liefst meten we je baby een aantal keer achter elkaar met intervallen tussen deze metingen. Het hangt af van de mate waarin kinderen klein zijn. Hoe kleiner, hoe groter de kans dat er een onderliggend probleem is. Als een kind een beetje aan de kleine kant is, dan is de kans op onderliggende problemen natuurlijk veel kleiner.”

Mijn baby is te klein, wat kan de oorzaak zijn?

• Roken
• Een syndroom
• Virusinfecties
• Het niet goed functioneren van de moederkoek (placenta-insufficiëntie), dat noemen we foetale groeirestrictie

Wessel: “of een vrouw rookt of niet, dat is snel uitgezocht. Ook een syndroom kunnen we redelijkerwijs parkeren wanneer de NIPT-uitslag normaal is en er geen aanwijzingen zijn dat de baby down-, edwards- of patausyndroom heeft. De 20-wekenecho kan lichamelijke afwijkingen aantonen. Wanneer deze echo goed is, sterkt ons dat in het vermoeden dat de baby geen syndroom heeft. Virusinfecties laten doorgaans ook andere symptomen zien of kunnen we soms testen in het bloed van moeder. Wanneer die symptomen ook afwezig zijn, komen we uit bij de belangrijkste oorzaak van een te kleine baby: het niet goed functioneren van de moederkoek.”

Een niet goed functionerende moederkoek kan grote gevolgen hebben. De moederkoek zorgt ervoor dat je baby bloed, voedingsstoffen en zuurstof krijgt, zodat je baby kan groeien.

Goed in de gaten houden

Wessel vervolgt: “soms weten we vrij zeker wat de oorzaak is van dat klein blijven, en soms komen we er niet helemaal achter. Hoe dan ook blijven we baby’s die klein zijn goed in de gaten houden. Afhankelijk van de situatie zien we je eens in de twee weken op het spreekuur. Op het moment dat onze twijfels groter zijn, wordt het eens per week. Als we afwijkingen zien, wordt dat bijvoorbeeld twee keer per week of er volgt een opname.”

Meting navelstreng en hoofdje

Je komt dus vaker terug voor controle, waar wordt dan naar gekeken? Wessel: “we houden de groei van je baby in de gaten met metingen, dat doen we door je buik te meten met onze handen en we meten natuurlijk ook met een echo. Met een echotechniek, de Doppler, bekijken we de bloedvaten in de navelstreng, we meten dan hoe hard de baby moet werken om die doorstroming van voedingsstoffen en zuurstof plaats te laten vinden. Op het moment dat de moederkoek niet optimaal werkt, dan kun je dat terugvinden in de weerstand die optreedt.

Wanneer we dichter bij de uitgerekende datum komen, kan je baby een compensatiemechanisme inzetten. Als je baby te weinig voedingsstoffen en zuurstof binnenkrijgt, heeft het ook minder energie te besteden aan groei en ontwikkeling. Dat betekent dat het ‘keuzes’ moet maken en voorrang geeft aan de toevoer van bloed en zuurstof aan de meest belangrijke organen: het brein en het hart. We noemen dit ook wel brain sparing (brein sparen). Het is goed dat kinderen dat doen, maar het is niet zo goed als ze het nodig hebben. Om dit te onderzoeken kijken we met een Doppler naar een bloedvat in het hoofdje van de baby.”

Voorbereiden op vroeggeboorte

Wanneer groeibeperking relatief vroeg wordt geconstateerd – bijvoorbeeld rond de 28 weken – zul je vaker op controle moeten en is de kans aanwezig dat je wordt opgenomen in een academisch ziekenhuis. Dit omdat je wellicht eerder moet bevallen dan de uitgerekende datum. Wessel: “wanneer we ons in deze situatie bevinden, gaan de gesprekken niet alleen meer over de groei van je baby maar hebben we het ook over vroeggeboorte. De baby heeft op dit moment al wel problemen maar als we te maken hebben met een niet goed functionerende moederkoek, krijgen we naar verwachting straks ook te maken met een zuurstofprobleem. De toevoer is namelijk niet optimaal. We doen er alles aan om dat voor zijn.”

In deze periode word je voorbereid op wat er komen gaat. Er wordt met je gesproken over een keizersnede en je krijgt een gesprek met een neonatoloog en/of kinderarts. Als het lukt mag je ook alvast een kijkje nemen op de afdeling waar je baby na de geboorte komt te liggen.

De baby wordt na geboorte opgenomen op een couveuseafdeling of de neonatale intensive care unit (NICU). Gespecialiseerde verpleegkundigen en kinderartsen nemen de zorg voor je baby op zich, ondersteunen de functie van alle onrijpe organen als longen, lever en darmen; en letten onder andere op het gewicht van je baby en of hij of zij op temperatuur kan blijven.

Bevallen met 40 weken

Wessel besluit: “Is de baby niet super veel te klein en is er geen reden voor extra zorgen, dan word je pas ingeleid met ongeveer 40 weken. En anders afhankelijk wat er extra gevonden wordt een beetje eerder. Wanneer je baby boven een bepaald geboortegewicht en zwangerschapsduur is (meestal voorbij 2000 gram en 36 weken), kan hij of zij na de geboorte meestal bij jou blijven en hoeft ie niet apart opgenomen te worden.”

—
Aan dit artikel werkte mee: dr. Wessel Ganzevoort, gynaecoloog-perinatoloog in het Amsterdam UMC. Wessel is expert op het gebied van zwangerschappen met bijzondere complicaties en heeft zich o.a. gespecialiseerd in foetale groeibeperking. Hij leidt een groep onderzoekers die zich richt op het verbeteren van de zorg voor vrouwen en hun baby’s met een kans op placenta-insufficiëntie. Meer informatie vind je op tekleinebaby.nl

Foto: Anders dan verwacht

Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?