Iedereen kan verlies dragen
Ik ga het doen. Ik ga starten met een groots en beladen woord: rouw. Oef, daar staat hij. Zwaar, log, moeilijk. Dat is wat we er bij voelen. Verdriet ook, of een gat. Letterlijk in je hart, je buik of onder je voeten. Een gat om in te verdwijnen. Bij rouw denken we aan het verlies van een dierbare. Maar rouw is meer dan dat. Het zit hem ook in ander plotseling verlies: verlies van je gezondheid, van een onbezonnen of voldragen zwangerschap, van een kraamperiode omdat je op de NICU verblijft, van je baan of verlies van een fijn thuis. Het kan van alles zijn. En dan nu een sprankje hoop: iedereen kan verlies dragen. Iedereen kan rouwen. Jij dus ook.
Omgaan met verlies
Het kunnen rouwen zit in ons. Net als liefhebben. Het is hoe we zijn geprogrammeerd. Niet voor niets wordt er wel eens gezegd dat rouw de achterkant is van liefhebben. Dat rouw laat zien hoeveel we houden van. Houden van onszelf, ons leven, een ander, een carriere een plek…vul maar in.
Verlies dragen
Ik schrijf heel bewust over verlies dragen en niet over verwerken of het een plek geven. Dat duidt namelijk op iets achterlaten. Een verlies doorleven, ergens opbergen en er niet meer aan denken. Zo werkt het niet. Het verlies is onderdeel geworden van wie je bent. Het zorgt er voor dat je tot stilstand komt en daarna jezelf opnieuw uitvindt. Je bent een beetje wijzer, weet meer over wie je bent of wat je (niet meer) wilt in het leven.
Afhankelijk van de impact op je leven zal het verlies – of de herinnering daaraan – op de gekste momenten even opborrelen. Het zal je laten voelen ‘oh ja, dit is waar ik voor sta’ en weer wegebben. Dat doet het 2 weken na het verlies en soms ook nog 20 jaar later. Verlies draag je dus mee, je hele leven lang.
Hoe draag je je verlies?
Hoe doe je dat dan, dat dragen? Hoe rouw je? Soms is hulp in het omgaan met verlies wel zo fijn. Want hoewel we allemaal kunnen rouwen, is het niet altijd even duidelijk hoe je dat nu doet, dat rouwen. Dus wat heb je nodig om tot dragen te komen?
- Je wilt gehoord worden. Je wilt iemand om tegenaan te praten, iemand die naar je kan luisteren zonder je in de rede te vallen met ‘oh ja, zo voelde het voor mij ook’. Iemand die niet oordeelt. Maar ook iemand die naar je kijkt terwijl je praat, iemand die kan zien of je alles vertelt wat er in je omgaat. Iemand die naar verloop van tijd durft te vragen of er meer achter zit of iemand die aan je ziet dat je weer oprecht lacht en daar dan blij om is. Niet om aan te geven dat je ‘er overheen’ bent maar om je te laten zien dat geluk naast verdriet kan leven. Een goede vriend(in) kan deze rol op zich nemen – hoewel dat niet altijd makkelijk is – of je kunt op zoek gaan naar een counselor of coach.
- Informatie. Je hebt informatie nodig over dat wat er is gebeurd. Dat kan van alles zijn, foto’s of video, een verslag, afscheidsboekje vol verhalen, een goed gesprek, uitleg van een arts, een tijdlijn. Ik heb het hier over alle feiten naar boven halen niet over een oordeel over goed of fout. Als de puzzelstukjes niet op de juiste plek liggen, blijft er altijd iets knagen. Hoe heeft het zo kunnen gebeuren, waarom greep ik niet in, waarom moest ik weg en niet die ander… Ga op zoek en wees niet bang om vragen te stellen, net zo lang totdat het voor jou duidelijk is. Het lastige aan informatie verzamelen terwijl je hoofd vol zit met emoties, is dat niet alle informatie binnenkomt. Herhalen helpt, door dingen op te schrijven en ze keer op keer te lezen bijvoorbeeld of door opnieuw te durven vragen. Ook zul je merken dat informatie vandaag anders voelt dan morgen. Soms valt het kwartje later of merk je een detail op dat je eerder niet zag.
- Vriendschap. Geen mens doet het goed in zijn eentje. Je hebt mensen nodig die er voor je zijn. Die eindeloos thee met je willen drinken. Iemand om mee te sporten, te wandelen, naar de film te gaan of gewoon mee te zitten. Iemand bij wie je jezelf kunt zijn ook als het even niet zo goed met je gaat.
- Ruimte om te herinneren. Ieder verlies – groot en klein – verdient ruimte om te worden herinnerd. Sommige herinneringen blijven jarenlang levendi. Anderen komen na een poosje tot stilstand om later in je leven weer eens op te borrelen, omdat er iets soortgelijks gebeurt als toen. Ook dan heeft die eerdere herinnering weer even ruimte nodig. Het gaat er om dat je leert vasthouden terwijl je verder gaat en dat je niet hoeft los te laten (te verwerken of het een plek te geven).
Op zoek naar houvast
Ben je nu een beetje wijzer maar weet je niet hoe je alleen verder moet? Laat mij je dan helpen. Ik zal niet je vriendin worden, maar ik kan wel naar je luisteren en als de tijd rijp is scherpe vragen stellen. Ik help je alle informatie te ordenen en de waarde daarvan in te schatten. Ik kan met jou een manier vinden om te herinneren die bij jou past. Hoe? In een counselingtraject van 7 sessies. Je leest er hier meer over.
—
Foto: Anders dan verwacht
Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?