Hoe voelt een vruchtwaterpunctie?

Als je zwanger bent, wil je er alles aan doen om je baby te beschermen. Een vruchtwaterpunctie voelt daarom op zijn zachtst gezegd nogal tegenstrijdig. Want zeg nou zelf, een naald in je baarmoeder om vruchtwater weg te nemen voelt niet als beschermend. Het is eerder het tegenovergestelde.

Aan de andere kant wordt een vruchtwaterpunctie uitgevoerd om je baby te onderzoeken. Om antwoorden te vinden, of zoals artsen dat zeggen: dingen uit te sluiten. Met de juiste informatie kun je je beter voorbereiden op de komst van jullie kleine. Niet alleen jij kunt je beter voorbereiden, jouw arts weet nu ook wat hem te doen staat als je gaat bevallen. En dat is dan weer wel beschermend.

Niet zomaar

Een vruchtwaterpunctie is bedoeld om cellen uit het vruchtwater te onderzoeken op chromosoomafwijkingen van je baby, zoals bijvoorbeeld het Syndroom van Down. Deze test wordt niet zomaar uitgevoerd. Er kleven best wat risico’s aan. Je verstoort de balans, waardoor 1 op de 300 vrouwen na de punctie een miskraam krijgt. Er moet dus een serieuze aanleiding zijn om deze test uit te voeren. De punctie wordt afgenomen in week 15 of 16 van je zwangerschap en wordt meestal voorgesteld bij een afwijkende NIPT uitslag of nadat er iets zichtbaar werd tijdens een echo. Een arts zal altijd zijn of haar reden voor de punctie alsmede de risico’s toelichten. Jij hebt het laatste woord: voer je de vruchtwaterpunctie wel of niet uit.

Ik onderging een vruchtwaterpunctie

Zo ging het ook bij mij. Gaandeweg de zwangerschap bleek er iets te zijn waar mijn verloskundige zich zorgen over maakte. Een verwijzing naar het ziekenhuis volgde. Na een uitvoerige echo (GUO) viel vrijwel direct de term vruchtwaterpunctie. Er was iets in de ontwikkeling van onze baby dat niet klopte. De artsen dachten aan twee dingen. Het kon een foutje zijn van de natuur, maar wel een herstelbaar foutje. Of dit was een afwijking dat paste bij de erfelijke aandoening Trisomie 13. Een aandoening waaraan de meeste kinderen overlijden tijdens de zwangerschap of kort na de geboorte.

Ik wist direct dat ik een vruchtwaterpunctie wilde. Onwetendheid past niet bij mij. En daarbij, Trisomie 13 wilde ik onze baby en ons niet aandoen.

We starten met een echo

Op de bewuste dag van de vruchtwaterpunctie ben ik stik zenuwachtig. De ene vraag na de andere popt op in mijn hoofd. Doen we hier wel goed aan, hebben we straks een duidelijk antwoord of blijft het gissen, zou het pijn doen en wat als we de baby raken. In een kleine kamer ontmoet ik de arts die de punctie gaat uitvoeren en haar assistent. Ik trek mijn broek en shirt uit en ga liggen op de behandeltafel. Nog één keer wordt alles uitgelegd. Het licht wordt gedimd en dan volgt een echo.

Dit keer zoeken we niet naar het hartje, tellen we geen vingers en tenen en worden er geen foto’s afgedrukt. Geconcentreerd wordt er gezocht naar een ruimte in mijn baarmoeder waar de baby niet is, zodat de lange naald straks op veilige afstand van ons kindje en de placenta naar binnen kan. Via mijn buikwand, dwars door mijn buikvet, buikspier en baarmoederwand heen.

Ik tril als een rietje

De juiste plek is gevonden. De arts laat rustig zien waar ze naar zocht. Op deze door haar uitgekozen plek zijn we duidelijk op veilige afstand van de baby. De doppler blijft tijdens de punctie op mijn buik zodat we zeker weten dat de baby straks niet richting de naald beweegt. De assistent ontsmet mij buik en ik krijg een verdoving zodat ik de naald niet naar binnen voel gaan. Eén hand houd ik op verzoek van de arts achter mijn hoofd. Het helpt om stil te liggen en om mijn buikspieren te ontspannen zegt ze. De andere hand ligt in die van mijn partner. Ik knijp hard. Nu al. En we zijn nog niet eens begonnen.

Daar gaan we, de verdoving is ingewerkt en de naald – die ik overigens niet kan zien – gaat voorzichtig mijn buik in. Ik tril als een rietje. Zo erg dat mijn arts moet blijven herhalen dat het noodzakelijk om heel stil te liggen. We doen het voor de veiligheid zegt ze, stiller liggen, stiller dan stil. Voor mij is dat onmogelijk. De assistent schiet te hulp. Ze probeert mij te laten focussen op mijn ademhaling. Maar het is niet genoeg. De arts stopt en haalt de naald weer uit mijn buik. Ik beweeg te veel. Ze heeft wat vruchtwater maar het is niet voldoende zegt ze. Zo durft ze niet verder. We moeten het een andere dag nog eens proberen.

De tweede vruchtwaterpunctie gaat beter

Mijn partner heeft al die tijd zitten kijken en luisteren. Hij is bang, net als ik. Maar toch trekt hij nu zijn mond open. Hij wil niet nog een afspraak, langer in die onzekerheid en een vrouw die tegen de volgende afspraak opziet. Kunnen we het nog eens proberen, vraagt hij. Onze afspraak liep al uit, en nu nog meer. Niemand in deze kamer let echter op de tijd.

We proberen het nog eens. Ik heb een paar minuten de tijd gehad om mijn tranen te laten lopen. Daarna focus ik weer met de assistente op mijn ademhaling. Nu ik weet wat me te wachten staat, gaat het beter. Ik ben rustiger, het trillen is over.

Geen pijn

Op de echo zie ik de naald in mijn baarmoeder verschijnen terwijl de baby verderop zich rustig houdt. Het doet geen pijn. Eigenlijk voel ik vrij weinig. Behalve dat ik de weerstand voel van mijn huid en alles wat daaronder zit als de naald in mijn zakt. Tijdens de eerste poging voelde ik pure angst, meer was het niet.

In een mum van tijd heeft de arts wat ze nodig heeft – ongeveer 25 milliliter gelig helder water met daarin wat kleine vlokjes. De assistent zorgt voor het papierwerk en het buisje gaat linea recta naar het lab. Ik kleed mij weer aan en als we in de hal van het ziekenhuis staan, krijg ik een knuffel van mijn man. Hij is trots op me. Even houd ik hem stevig vast en daarna kunnen we naar huis waar we wachten op de uitslag.

Hoe voelt een vruchtwaterpunctie

De punctie zelf kostte misschien vijf minuten. Alles eromheen: de uitleg, echo en mijn zenuwen in bedwang krijgen maakten dat deze afspraak zeker 40 minuten heeft geduurd. Omdat ik een verdoving kreeg, voelde ik er niets van. Dat we konden meekijken op het scherm vond ik prettig. Zo wist ik zeker dat de naald ver uit de buurt is gebleven van onze baby. Aangezien het een gewoon echo apparaat was, zag je de vertrouwde zwart-wit beelden. Niets engs dus. Onze arts was geduldig en toonde alle begrip. Al met al was het eigenlijk een fluitje van een cent. Fysiek dan. Mentaal was het een mokerslag. De punctie was spannend, maar viel in het niet bij de angst dat er iets mis is, het wachten, de onzekerheid en je in een situatie begeven waar je liever ver vandaan was gebleven.

Eenmaal thuis heb ik misschien nog een dag of wat een blauwe plek op mijn buik gehad die ik voelde bij bepaalde bewegingen. Het was een beetje beurs en trekkerig. Niks ergs. Later is er ook geen litteken achtergebleven. We werden na drie weken gebeld door onze arts met de uitslag: goed nieuws.

—
Grip op je zwangerschap
Ben je nu zwanger en sta je onder controle van het ziekenhuis? Voel je je onzeker of gespannen tijdens je zwangerschap? Had je je deze periode anders voorgesteld en wil je je blij, hoopvol en verbonden voelen? Schrijf je dan nu in voor mijn gratis grip op je zwangerschap email counseling. Ik ontmoet je graag in je inbox.
—

Foto: Anders dan verwacht

Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram en ontmoet in de comments andere vrouwen. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?