Dit zeg je tegen iemand die een kind verloor

In de geboortezorg wordt flink geïnvesteerd om babysterfte terug te dringen. De afgelopen jaren is het percentage baby’s dat tijdens de zwangerschap, bevalling of binnen vier weken na de geboorte sterft met 20% gedaald. Dit komt o.a. doordat minder vrouwen thuis bevallen, er worden meer echo’s gemaakt en de samenwerking tussen zorginstellingen is verbeterd. Deze daling is goed nieuws, maar hoe goed de zorg ook is, soms kan niemand het onvermijdelijke tegengaan. Daarbij houden deze cijfers geen rekening met verlies van een baby voor de magische grens van 22 weken zwangerschap is gepasseerd. De kans dat je iemand kent die een baby is verloren is niet nihil, zoals de meeste mensen denken, maar aanzienlijk.

Of je nu een kind verliest vroegtijdig in de zwangerschap, te maken krijgt met een doodgeboren baby of na een aantal weken of maanden afscheid moet nemen, ieder afscheid doet pijn. Hoe kun je ouders met verdriet helpen? Hieronder geven we je vijf tips waarmee je het gesprek kunt openen:

1. Het spijt me dat jullie baby is overleden

Het eerste wat je kunt doen is benoemen wat er is gebeurd. Laat merken dat je weet wat er speelt. Noem de naam van het kind als je die weet en vertel dat je je niet in hun situatie kunt verplaatsen maar dat je wel met de ouders meeleeft. Zodra jij het verlies kunt benoemen, is de kans groot dat de ouders hun verdriet willen delen. Hoe vaker zij kunnen vertellen over hun kind of het gemis, hoe beter. Zelf zullen ze er misschien niet altijd over durven beginnen. Jij kunt dat voor hen doen.

2. Zal ik vanavond voor je koken?

Zeg niet “laat maar weten wat ik voor je kan doen” maar kom met een concreet voorstel. Mensen voelen zich al snel bezwaard, zeker als het verlies al even is geleden. Een open vraag wordt vaak niet ingevuld terwijl jij misschien staat te popelen om hulp te bieden. Door het concreet te maken is de kans veel groter dat je er voor je vrienden of familie kunt zijn. En je zult zien, juist dan komt het gesprek op gang.

3. Wil je mij vertellen over je baby?

Vraag om het verhaal, vraag naar de mooie herinneringen en blijdschap en vraag naar het moment waarop het misliep. Vraag om foto’s als die er zijn en kijk er samen naar. Praat over de baby in de tegenwoordige tijd “wat lijkt hij toch op zijn vader” of “wat een mooie handjes heeft ze”. Laat de ouders vertellen en vraag het later nog eens. Zij zijn trots op het kindje dat er even was, erken dat.

4. Vertel zelf het verhaal

Vertel wat voor impact de zwangerschap of de baby op jou heeft gehad. Vertel over de eerste keer dat je de echo, baby of een foto van de baby zag, wat deed het met je, wat zag je? Hoe voelde jij je toen bekend werd dat er een kind werd verwacht? Had je mooie plannen om samen te gaan doen? Was het een mooi kindje? Leek hij of zij op zijn ouders? Was er iets in de zwangerschap dat je positief opmerkelijk vond? Was het bijvoorbeeld een beweeglijk kind en deed je dat denken aan één van de ouders?

5. Vraag hoe het echt gaat, ook als het al even geleden is

Blijf weg van de standaard vraag: hoe is het? Hier weten ouders geen antwoord op te geven. Je zult horen het gaat wel, of ach ja met ups en downs. Als je echt wilt weten hoe het gaat, open je het gesprek met een opmerking over het gemis. Doe dit ook als het verlies al even geleden is. Laat zien dat je weet dat ouders niet zomaar over het gemis heen groeien. Geef hen blijvend de kans te praten.

Deze gesprekken voer je natuurlijk het liefst face to face, maar ook als je er fysiek niet kunt zijn, open dan het gesprek via de telefoon of app. Laat het niet bij slechts een handjevol berichten. Niets is zo waardevol als jouw interesse.

Lees ook: wel of niet feliciteren. Wat zet je als een baby overlijdt?

—

Foto: DGT Portraits via Pexels

Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?