
De 7 kenmerken van de Kinder Intensive Care
Wat zijn de 7 kenmerken van de Kinder Intensive Care? Als je voor het eerst de Kinder Intensive Care (Kinder IC) binnenloopt om je (pasgeboren) kind te bezoeken, is dat ontzettend indrukwekkend. Op de Kinder IC van het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis liggen kinderen van alle leeftijden naast elkaar. Het kan dus voorkomen dat je baby naast een 16-jarige ligt. Christel van Leeuwen, Senior IC-Kinderverpleegkundige vertelt wat je kunt verwachten op haar afdeling.
“Het werk met ieder kind is anders. Niet alleen de leeftijd of het ziektebeeld speelt een rol”, vertelt Christel. “Er zijn bijvoorbeeld hele kleine patiëntjes die erg instabiel zijn en waarbij een simpele aanraking al kan zorgen voor grote schommelingen in zijn of haar waarden. Dat zijn details waar we continu op letten. Ook ouders zien dat. Zij houden ons dan ook vaak nauwlettend in de gaten. Dat is ook niet zo vreemd, zij leggen het meest dierbare dat zij hebben in onze handen.”
Hieronder deelt Christel de zeven voor haar meest opvallende kenmerken van haar afdeling, de Kinder IC van het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis.
1. Gebrek aan privacy
Wat direct opvalt, is het gebrek aan privacy. Als je hier een uurtje naast de couveuse of het bed van je kind hebt gezeten, is de kans groot dat je ongewild iets hebt meegekregen van de behandeling van een ander patiëntje op deze afdeling. Je hoort dat er iets mis is, iemand wordt overgebracht van een andere afdeling, een patiëntje wordt ontslagen of je krijgt flarden mee van gesprekken tussen artsen, verpleegkundigen en/of ouders.
Al die extra informatie en de daarbij horende emoties kunnen belastend zijn. Je hebt al zo veel zorgen over jullie situatie, de zorgen van een ander kun je er niet bij hebben.
We kunnen het niet voorkomen dat informatie en geluiden doordringen tot aan het bed van jouw kind. We weten ook dat jij je niet stoïcijns kunt afsluiten voor alle geluiden om je heen. Als team overleggen we zachtjes, we zetten alarmen zacht of uit als dat kan en proberen moeilijke gesprekken in te plannen in een aparte kamer. Meer kunnen we niet doen. We vragen aan ouders, verzorgers en de patiëntjes er niet te veel op te focussen.
2. Veel verschillende emoties op één zaal
We hebben ook wel eens leuke gesprekken met ouders. Als een kind langer bij ons ligt zien we meer van een gezin. Stel, het kind maakt een sprong vooruit dan is er opluchting en ruimte om heel even een gesprek aan te knopen over iets anders, iets waar het hele gezin naar uitkijkt bijvoorbeeld. Dat zorgt soms voor een lach of een opgewonden sfeer. Dat kan hard aankomen als jij waakt over je zieke kind die zo’n sprong vooruit (nog) niet maakt.
Andersom kan het natuurlijk ook. Met jullie kind gaat het naar omstandigheden goed. Hij of zij is stabiel en er is even geen reden tot extra zorgen. Je leest voor uit een boek en er is rust. Op dat moment komen andere ouders binnen. Zij hebben zojuist slecht nieuws te horen gekregen. Dat kan de sfeer op de hele afdeling beïnvloeden.
Niet alleen hoor je medische informatie of het wel en wee van andere patiëntjes, je hoort ons ook wel eens gewoon praten. De patiëntjes staan voor ons altijd op nummer één, maar we zijn ook een team van collega’s. Net als op iedere werkvloer komen er wel eens mensen terug van vakantie of zit er een trouwerij aan te komen. Daar hebben we het dan zachtjes over. Dit is gemoedelijk soms vrolijk geroezemoes. Als jij je zorgen maakt om je kind na een moeilijke nacht, kan dat wel eens verkeerd vallen.
We doen ons best al dit soort gesprekken buiten gehoor van onze patiëntjes en hun bezoekers te houden. We weten hoe moeilijk het is om plezier, opluchting of verdriet van een ander aan te horen.
3. Al die piepjes
Je hoort de hele dag gepiep. Ieder patiëntje wordt digitaal in de gaten gehouden. Ieder ziektebeeld heeft zijn eigen risicogrenzen. Onze monitoren zijn dan ook zo ingesteld dat deze piepen wanneer bepaalde waarden wijzigen en het patiëntje mogelijk verslechterd. Ik zeg bewust mogelijk verslechterd. We meten ontzettend veel, lang niet altijd wil een piep zeggen dat er iets mis is. Bij een piep komen we altijd kijken en verzekeren we ons er van dat het loos alarm is geweest. Zo niet, dan grijpen we in.
Medicatie wordt vaak via een infuuspomp gegeven. Sommige patiëntjes krijgen sondevoeding, en ook dat gaat automatisch via een pomp. Als de medicatie of voeding opraakt, gaat er een alarm af. Als je je bedenkt dat de kleinste baby soms al acht of meer infusen heeft met verschillende medicatie en voedingselementen, ieder voorzien van een eigen alarm, dan kun je je ook voorstellen hoe vaak er iets piept op onze afdeling.
We zien dat ouders en verzorgers naar verloop van tijd wennen aan het gepiep en soms zelf kunnen aflezen wat er gaande is. Wel adviseren we: focus op jullie kind. De monitoren zijn er voor ons.
4. Op de Kinder Intensive Care werkt een groot team
Je krijgt al snel door dat we met een groot team werken. Iedere dag zie je andere gezichten. Dat geldt voor de verpleegkundigen op deze afdeling maar ook voor de artsen en chirurgen. In het begin voelt dat misschien een beetje vreemd, weten al die mensen dan alles over jouw kind?
Het antwoord is ja. Tijdens alle overdrachten worden details van onze patiëntjes gedeeld. De dienstdoende artsen en verpleegkundigen zijn op de hoogte en daardoor wordt de kans dat een voor jou nieuw gezicht een verkeerd besluit neemt, bijzonder klein. Wel is er voor ieder patiëntje één aanspreekpunt in ons team.
Grote of moeilijke beslissingen worden altijd na of tijdens een multidisciplinair teamoverleg gemaakt. Er wordt uitvoerig gesproken over de situatie van jullie kind. Alle onderzoeksresultaten worden bekeken en alle mogelijke scenario’s worden geanalyseerd. Indien nodig wordt er zelfs contact gezocht met andere ziekenhuizen. Pas dan wordt er een besluit genomen dat we daarna voorleggen aan de ouders.
In bijzonder moeilijke situaties waarin artsen besluiten dat er geen behandeling meer mogelijk is, wordt de ethiek groep gevraagd om zich over een patiëntje te buigen. Zij kijken onpartijdig mee. Zij beoordelen een besluit van ons team en denken ook mee als ouders vragen om extra behandelingen terwijl artsen geen verbetering meer zien.
5. Iedereen werkt op zijn of haar eigen manier
Iedere arts of verpleegkundige werkt volgens vaste protocollen. We werken evidence based, wat betekent dat deze protocollen uitvoerig wetenschappelijk zijn onderzocht, zijn getest in het team en zijn aangescherpt. Dat blijven we doen. De werkwijze van vandaag kan over twee jaar zijn veranderd.
Hoewel de manier waarop we werken vastligt, en we daar alleen met goede argumenten van afwijken, voert iedereen werkzaamheden op zijn of haar eigen manier uit. Dat geldt voor alle werkzaamheden op onze afdeling, van voeding tot wassen en van medicatiecheck tot het in of uit de couveuse tillen van jullie pasgeboren baby . Vraag drie van mijn collega’s om een kind dat aan de beademing ligt uit de couveuse te tillen, en je krijgt drie verschillende methoden. Alle drie volgens hetzelfde protocol. Voor ons zijn dat details en slechts kleine verschillen, jou levert het wellicht vragen op.
Niet alle veranderingen zijn toe te wijzen aan werkwijze. Het kan zijn dat er iets is veranderd in de omstandigheden van je kind en dat hij of zij daardoor meer, minder of andere medicatie nodig heeft. Of dat daardoor de hoeveelheid voeding in zijn of haar fles is gewijzigd. Dit is in het team overlegd: iedereen weet er van. We proberen dit soort informatie zoveel mogelijk met jou te delen wanneer we elkaar aan het bed van jullie kind treffen.
Het kan zijn dat bij veranderingen in werkwijze of medicatie en voeding verwarring ontstaat. Je kent bijvoorbeeld de achterliggende gedachte niet. Het kan ook zijn dat je iets niet vertrouwt en dat je daardoor onrustig of zelfs bang bent. Met als gevolg dat je niet van de afdeling durft. Je houdt ons met argusogen in de gaten. Wij merken dat, je kind merkt dat en jullie voelen je niet lekker. Niet doen dus. Gewoon je vragen stellen of je zorgen uiten. We leggen met alle plezier uit waarom het vandaag iets anders gaat dan gisteren.
Zodra een kind op onze afdeling ligt, zijn wij verantwoordelijk voor de zorg. Ouders leggen het meest dierbare dat zij hebben letterlijk in onze handen.
6. Je voelt een zekere mate van afhankelijkheid
Jullie vertrouwen jullie kind toe aan de verpleegkundigen en artsen van de Kinder IC. Je voelt je afhankelijk of misschien zelfs een mindere. Maar dat ben je niet. Vergeet niet dat jullie als ouders ook een rol spelen in de dagelijkse verzorging, het troosten, geruststellen, het voorlezen en de knuffels. Wij kunnen die mate van aandacht niet geven. Als je kind al wat ouder is, dan ken je hem of haar goed. Je weet hoe hij of zij reageert en je ziet direct als er iets is veranderd. Die informatie is waardevol voor ons.
Soms mis je de klik met of voel je je zelfs onveilig bij één van de artsen of verpleegkundigen. Dat is spijtig, maar wel te verhelpen. Het laatste wat we willen is dat ouders zich ongemakkelijk voelen. Spreek je zorgen uit. Maak het niet persoonlijk en benoem alleen de feiten. Negen van de tien keer berust dit onderbuikgevoel op een misverstand of op een verwarring in bijvoorbeeld non-verbale communicatie.
Mochten we er samen niet uitkomen, dan kun je altijd terecht bij de ouderadvies commissie. Zij gaan actief aan de slag met jouw zorgen, kritiek, advies en tips.
7. Behandelingen op zaal
Je ziet regelmatig artsen langskomen. Zij controleren de patiëntjes of voeren behandelingen uit. Niet alle behandelingen op de Kinder IC zijn even prettig om aan te zien. Je wilt je kind nu eenmaal niet zien met pijn, angst of verdriet. Soms is het voor de ouders nog moeilijker dan voor het patiëntje. Niet alles doet natuurlijk pijn, we werken met verdovingen of we kunnen de kinderen heel goed geruststellen.
Sommige patiëntjes die moeten worden geopereerd kunnen niet naar een Operatiekamer. Daarvoor zijn zij helaas niet stabiel genoeg. Zij worden door een team van chirurgen en assistenten verzorgd op onze afdeling. Het kan zijn dat we de zaal steriel moeten maken en dat betekent dat alle ouders wordt gevraagd om de afdeling te verlaten.
Wil je verder lezen en ben je op zoek naar praktische tips? Download dan nu het eBook ‘kraamtijd op de NICU‘. Dit is een gids en vragenlijst voor ouders van een pasgeborene in het ziekenhuis op de afdeling IC neonatologie, NICU, kinder intensive care of couveuseafdeling.
—
Aan dit artikel werkte mee: Christel van Leeuwen, Senior IC-Kinderverpleegkundige in het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis
Foto: Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis
Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. groot team en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?