Diagnose BBZ: de behandeling van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Diagnose buitenbaarmoederlijke zwangerschap, en nu? Drs. Laurine van der Slink, arts gynaecologie: “als we zeker weten dat het gaat om een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, gaan we met elkaar kijken wat de beste behandeling is. We hebben de keuze uit opereren, medicatie en afwachten.” Hoe ziet de behandeling van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap er uit? Hoe verloopt het herstel en hoe lang duurt het voor je opnieuw zwanger mag worden?

Diagnose & behandeling van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Wat niet veel vrouwen weten, is dat de diagnose niet altijd meteen helder is. Laurine: “we beginnen met bloedprikken om de hoeveelheid zwangerschapshormonen vast te leggen. Daarna volgt een echo. Soms zien we niets op die eerste echo en zien we elkaar twee dagen later terug om nog eens te kijken. Dan wordt er nogmaals bloed geprikt en vergelijken we het zwangerschapshormoon met de vorige keer.

Als het zwangerschapshormoon flink is gedaald, met 20% of meer, dan is het vaak een miskraam. Is het met 50% of meer gestegen dan hebben we vaak te maken met een goede zwangerschap. En is het minder dan 50% gestegen maar ook niet meer dan 20% gedaald? Dan is er meestal sprake van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Wat we waarnemen op de tweede echo geeft meer zekerheid, maar soms moeten we de controles nog een paar keer herhalen.”

Kijkoperatie na buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Bij een grote of gevaarlijke buitenbaarmoederlijke zwangerschap wordt een kijkoperatie voorgesteld. Laurine vertelt daarover: “er worden dan drie kleine sneetjes gemaakt waardoor een camera met apparatuur naar binnen kan. Er wordt wat lucht in je buik geblazen zodat we meer ruimte hebben. We kijken dan nogmaals of het een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is, je wilt een goede zwangerschap natuurlijk niet schaden. Na de operatie houd je je 2 weken rustig en na 6 weken ben je weer goed hersteld, uiteraard is dat per individu verschillend. Hierna mag je ook weer zwanger worden.

In de meeste gevallen bevindt het weefsel zich in een eileider. We gaan dan na of de andere eileider goed is. Zo ja, dan kiezen we er bijna altijd voor om de eileider waar de buitenbaarmoederlijke zwangerschap in zit in zijn geheel weg te halen. Dat is het meest veilig omdat er dan geen zwangerschapsweefsel kan achterblijven. Het geeft tevens minder kans op een nieuwe buitenbaarmoederlijke zwangerschap in de toekomst. Gelukkig weten we dat het verwijderen niet zo gek veel invloed heeft op de fertiliteit. Die gaat van 100 naar 70%.”

Voorgeschiedenis met IVF

Het verwijderen van een eileider kan flink schrikken zijn voor vrouwen met vruchtbaarheidsbehandelingen in de voorgeschiedenis of vrouwen die nog maar één eileider hebben. Is het dan ook moeilijker om de keus te maken? “Ja, dat is zeker een moeilijkere keuze, we overwegen dan ook echt alle opties. Soms kan de eileider blijven zitten en zullen we het zwangerschapsweefsel zo goed en voorzichtig mogelijk verwijderen. We blijven dan in de weken die volgen het zwangerschapshormoon volgen om te zien of het daalt” zegt Laurine.

Medicatie bij BBZ

Wanneer het zwangerschapshormoon hoog is en niet snel genoeg daalt, is medicatie een optie. Je krijgt dan methotrexaat, een vorm van chemotherapie. Het middel breekt snel delende cellen af, waaronder zwangerschapscellen. Je krijgt 1 tot 4 injecties toegediend en hoewel het niet zo klinkt, is deze medicatie alsnog minder ingrijpend dan een operatie. Omdat chemo langer in je lichaam blijft, mag je pas 3 maanden na de behandeling opnieuw zwanger worden. Pas dan is het weer veilig. Ook ben je een periode gebonden aan leefregels. Zo moet je goed drinken en je tanden extra poetsen omdat het middel ook effect heeft op je slijmvliezen. Je mag geen alcohol en je moet het toilet goed schoonhouden.

Afwachten

Soms kun je afwachten tot je lichaam het zwangerschapsweefsel heeft opgeruimd, dat is voor je lichaam vriendelijk maar mentaal kan het zwaar zijn. Laurine: “Door af te wachten, kunnen we een operatie met risico’s en consequenties (het kwijtraken van een eileider) voorkomen. Wanneer we je lichaam de tijd geven, moet je weken lang op controle komen. Ik besef me maar al te goed dat dat vermoeiend en heftig is. Afwachten is niet voor iedereen weggelegd. Het niet alleen mentaal pittig, je moet ook 24×7 toegang hebben tot zorg.”

Opnieuw zwanger worden

Wanneer je lichaam voldoende is hersteld, is er een grote kans op een nieuwe goede zwangerschap. Laurine: “6 tot 7 op de 10 vrouwen wordt zwanger in de eerste 2 jaar na de diagnose. Na een positieve zwangerschapstest, maken we een vroege echo in het ziekenhuis om te kijken of de zwangerschap nu wel in de baarmoeder zit. 12 op de 100 vrouwen krijgt opnieuw een zwangerschap buiten de baarmoeder. Als we een goede zwangerschap constateren, verwijzen we weer terug naar de verloskundige. Er is dan geen reden meer om medisch te zijn.”

Mentale gezondheid

De diagnose BBZ is niet niets. Je wereld staat wekenlang stil, en dat terwijl je verlangen zo groot is. Je had het zo graag anders gezien en je wilt opnieuw. Nog een keer proberen. Weer zwanger worden. Alleen daar moet je mee wachten. Laurine: “Ook ik vind het lastig, de zwangerschap is vaak zo gewenst. Soms komt het nieuws als donderslag bij heldere hemel. Maar ik zie ook veel vrouwen die toch al ergens voelden dat er iets mis was. Andere keren zit er maar heel weinig tijd tussen de diagnose en een operatie. Ze gaat vol ongeloof richting de OK en moet daarna lichamelijk en mentaal herstellen. Ik vind het prettig als ik haar dan een paar dagen later weer zie.

Ik probeer de vrouw zo goed mogelijk te begeleiden en geef ruimte aan emoties. Ik beantwoord al haar vragen en leg rustig uit wat ik weet, denk of zie. Ik denk dat die aanpak een wereld van verschil kan maken in de verwerking.”

Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap eigenlijk? En heeft de een meer risico dan de ander? Ook op die vragen geeft Laurine antwoord in: Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Aan dit artikel werkte mee: Drs. Laurine van der Slink is arts gynaecologie in het Isala in Zwolle. Laurine heeft een duidelijke missie: “ik wil vrouwen voorzien van betrouwbare kennis. Er is nog zo veel onbesproken. Daarom ben ik gestart met dr.gynstagram. Een plek waar ik gynaecologie verhelder.”

—

Maakte je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap mee en wil je er over praten? 👇

—

Foto: Anders dan verwacht

Met Anders dan verwacht maak ik je wegwijs in de wereld van de medische zwangerschap en het leven daarna op de afdeling IC neonatologie (NICU). Met betrouwbare informatie, support en een gezonde dosis zelfontwikkeling, verbintenis en erkenning vinden we samen de rust terug in een risicovolle zwangerschap. Wil je met iemand praten? Stuur mij dan een berichtje. Je kunt bij mij je verhaal kwijt en als je daar behoefte aan hebt, kijken we samen welke vervolgstappen jou vooruit kunnen helpen. Of volg mij op Instagram. Wil je een gastblog aanleveren, je expertise delen of adverteren? Stuur dan een mailtje. Ontdek je foutje of mis je iets op deze site? Laat het mij dan weten. Ik waardeer het heel erg als je meedenkt. Samen staan we sterker, toch?